ฟิสิกส์ 1 (7)


มวล แรง และการเคลื่อนที่



ปริมาณที่เกี่ยวข้องกับ มวล แรง และการเคลื่อนที่ มีดังต่อไปนี้

มวลและความเฉื่อย

เราสังเกตได้ว่าเมื่อเราขับรถไปข้างหน้าและเราต้องการจะหยุดรถเราจะเหยียบเบรคจะเห็นได้ว่ารถไม่ได้ถูกหยุดในทันทีแต่จะเคลื่อนที่ไปข้างหน้าก่อนสักระยะแล้วช้าลงจนหยุด
สิ่งที่พยายามทำให้วัตถุเคลื่อนที่เร็วขึ้นหรือช้าลงนั่นคือแรงและจะพบว่ามีสมบัติหนึ่งที่จะต้านสภาพการเคลื่อนที่ของวัตถุสมบัตินั้นคือความเฉื่อยและปริมาณที่บ่งบอกชื่ออะไรนั่นก็คือมวลซึ่งถ้าหากมวลมากจะมีความเฉื่อยมากทำให้สภาพการเคลื่อนที่ของวัตถุเคลื่อนที่ได้ยากกว่าวัตถุที่มีมวลน้อยซึ่งมีความเฉื่อยน้อย

กฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน

ข้อที่ 1 ในกรอบอ้างอิงเฉื่อยวัตถุใจยังคงรักษาสภาพการเคลื่อนที่ที่วัตถุนั้นอยู่นี่หรือเคลื่อนที่ด้วยความเร็วคงตัวตราบเท่าที่ไม่มีแรงมากระทำต่อวัตถุนั้น


ข้อที่ 2 ความเร่งของวัตถุแปรผันตรงกับแรงลัพธ์ที่กระทำต่อวัตถุนั้นแต่จะแปรผกผันกับมวลของวัตถุ


ข้อที่ 3 เมื่อมีแรงกระทำระหว่างวัตถุสองก้อนแรงที่วัตถุทั้งสองกระทำต่อกันจะมีขนาดเท่ากันและมีทิศทางตรงกันข้าม

ตัวอย่าง เมื่อมีวัตถุกระทำแรงต่อกัน



แรงเสียดทาน

เมื่อใดก็ตามเมื่อเราพยายามดันวัตถุให้เคลื่อนที่ไปตามพื้นแม้ว่าวัตถุนั้นจะยังไม่เคลื่อนที่ก็ตามแต่การการของเราทำให้เกิดแรงที่กระทำต่อวัตถุในส่วนวัตถุกับพื้นผิวที่ขรุขระจึงทำให้วัตถุไม่สามารถเคลื่อนที่ได้เพราะมีแรงในส่วนของพื้นที่ผิวที่ขรุขระด้านวัตถุด้านไว้แลกแรงที่พื้นที่ผิวที่ขรุขระการต้านนี้ว่าแรงเสียดทาน

แรงเสียดทานมี 2 ชนิด

1.แรงเสียดทานสถิต f(s) คือกรณีที่ออกแรงดันวัตถุแต่วัตถุยังไม่เคลื่อนที่จะมีแรงเสียดทานสถิตต้านไว้อยู่ 
2. แรงเสียดทานจลน์ f(k) คือแรงเสียดทานเมื่อวัตถุเคลื่อนที่ถ้าหากเราออกแรงมากขึ้นจนทำให้วัตถุสามารถขยับจะเห็นได้ว่าเมื่อวัตถุขยับและเคลื่อนที่เราจะออกแรงน้อยลงซึ่งนั่นคือมีแรงเสียดทานน้อยลงเนื่องจากแรงเสียดทานจลน์มีค่าน้อยกว่าแรงเสียดทานสถิตสูงสุดนั่นเอง

กราฟความสัมพันธ์ระหว่างแรงกับแรงเสียดทานสถิตและแรงเสียดทานจลน์

 

เช่นตัวอย่าง

จากรูป (1) จะเห็นได้ว่าเมื่อวัตถุยังไม่เคลื่อนที่จะมีแรงเสียดทานสถิตต้านการเคลื่อนที่ของวัตถุอยู่เสมอ



จากรูป (2) วัตถุเคลื่อนที่ด้วยความเร็วคงตัวจะได้สมการแรงเสียดทานว่า


หากวัตถุเคลื่อนที่ด้วยความเร่งจะได้สมการแรงเสียดทานว่า


แรงดึงดูดระหว่างมวล

กฎความโน้มถ่วงสากล

จากที่ทราบกันว่าแรงดึงดูดที่โลกดึงดูดวัตถุนั้นเรียกว่าน้ำหนักแรงนี้ไม่ใช่แรงที่วัตถุจะต้องสัมผัสกันจึงสรุปเป็นหลักแนวคิดที่ว่า
“วัตถุใดๆในจักรวาลจะดึงดูดวัตถุอื่นด้วยแรงที่มีขนาดแปรผกผันกับกำลังสองของระยะห่างระหว่างวัตถุนั้นและแปรผันตามผลคูณของมวลของวัตถุทั้งสอง”
เรียกกฎนี้ว่ากฎความโน้มถ่วงสากล และสามารถเขียนเป็นสมการได้ดังนี้


ดังรูป


สนามโน้มถ่วง แรงโน้มถ่วง และน้ำหนัก

กรณีโลกดึงดูดวัตถุนั้นอาจถือได้ว่าโลกแพสนามโน้มถ่วงออกไปรอบโลกโดยมีทิศทางของสนามโน้มถ่วงเข้าสู่ศูนย์กลางของโลกแทนสัญลักษณ์ด้วยตัว g โดยหาได้จากแรงดึงดูดของโลกที่กระทำต่อมวลหนึ่งหน่วยดังสมการ


ซึ่งค่าความเร่งโน้มถ่วง (g) ของโลกที่กระทําต่อวัตถุมวล m ใดๆมีค่าคือ 9.8 นิวตันต่อกิโลกรัมหรือเมตรต่อวินาทีกำลังสอง

ความคิดเห็น